Met vernieuwde installaties hoge energiefacturen tegengaan

Met vernieuwde installaties hoge energiefacturen tegengaan

Oorlog in Oekraïne als game changer

Het installatiebedrijf Vrancken uit Linden bij Leuven legt zich toe op verwarming, sanitair, ventilatie en koeling. Het bedrijf telt momenteel een 15-tal medewerkers, zowel technici als monteurs. Vrancken werkt uitsluitend voor particuliere klanten in de residentiële sector. Jan Van Paesschen heeft het bedrijf overgenomen in 2008. Hij is dan ook goed geplaatst om de recente omslag van gascondensatieketels naar warmtepompen bij de particuliere klanten te duiden.

Omslag naar warmtepompen

Jan Van Paesschen: “In nieuwe woningen worden nu altijd warmtepompen geïnstalleerd. Voor 90% gaat het om lucht/water-warmtepompen en in 10% van de gevallen wordt geothermie toegepast. Geothermie is duurder en kent bovendien een langere terugverdientijd. Maar als de warmtepomp ook gebruikt wordt voor koeling, biedt geothermie als voordeel dat natuurlijke koeling wordt toegepast. Geothermie gebruikt immers koelte van de grond. Dat heeft geen invloed op de berekening van het EPB (Energieprestatie en Binnenklimaat). Bij lucht/water-warmtepompen gebeurt de koeling op een actieve manier. De warmtepomp werkt dan in omgekeerde zin én verbruikt daarbij elektriciteit. Dat heeft een negatieve impact op het EPB.”

Ook bij grondige woningrenovaties heeft vanaf 2022 een omslag naar warmtepompen plaatsgevonden. Bij dergelijke renovaties opteren verbouwers nu bijna uitsluitend voor lucht/water-warmtepompen. De tuin is immers al aangelegd terwijl die voor geothermie moet worden omgewoeld. Daar schrikken zij dan voor terug. In woningen die voordien volledig elektrisch werden verwarmd, worden vaker lucht/lucht-warmtepompen geïnstalleerd. De energiefactuur zal daardoor fors dalen. Maar ook combinaties zijn mogelijk. Als op de eerste verdieping geen vloerverwarming mogelijk is, kunnen ook daar lucht/lucht-warmtepompen worden ingebouwd.

Oorlog als game changer

Jan Van Paesschen: ‘De oorlog in Oekraïne is een belangrijke ‘game changer’ geworden, vooral zodra de mensen begonnen te beseffen dat die oorlog langer zou duren. Meer dan ooit willen de klanten hun energiefactuur onder controle houden en liefst zelfs nog verlagen. Zij zijn ook bereid daarvoor extra te investeren. Vanaf augustus 2022 hebben we bijvoorbeeld een sterke toename van het aantal ketelvervangingen vastgesteld. Op dat moment hebben de energieproducenten ook hun vaste contracten opgezegd. Het effect van de oorlog op de factuur werd daardoor onmiddellijk voelbaar. Voor de vervanging van hun ketel hebben de mensen niet de winter van 2022-2023 afgewacht. Vanaf het najaar was het orderboek dan ook goed gevuld.”

“De energietransitie is voornamelijk een energiefactuurtransitie geworden”, aldus nog Jan Van Paesschen. “De voornaamste hefboom voor verandering is niet de vernieuwing van de technologie maar wel de fors hogere energiekost. Die heeft de klanten wakker geschud. Aan de keukentafels van mijn klanten maak ik nu geregeld berekeningen over het mogelijke energieverbruik van de verschillende opties en van de bijbehorende energiekosten op basis van cijfers van de VREG (Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Gas- en Elektriciteitsmarkt). De klanten appreciëren het dat ik dit voor hen uitreken.”

Keuze voor gasketels

Voor huizen met vloerverwarming is een warmtepomp volgens Jan Van Paesschen de beste keuze. In huizen met radiatoren zal de extra investering voor een warmtepomp doorgaans geen terugverdieneffect sorteren. De meeste gezinnen kiezen in dat geval meestal voor een gascondensatieketel. Stookolieketels mogen niet meer worden vervangen maar gasketels wel. De nieuwe gascondensatieketels verbruiken trouwens al veel minder dan de oudere exemplaren.

Bij slecht geïsoleerde woningen leidt een warmtepomp tot een veel te hoog elektriciteitsverbruik. Dan wordt best extra in isolatie geïnvesteerd. Voor een warmtepomp mogen de radiatoren op niet veel meer dan 50 graden draaien. Ventiloconvectoren kunnen dan eventueel soelaas bieden. Die zijn duurder maar werken op een lagere temperatuur.

Voor warm water zou Jan Van Paesschen sowieso voor warmtepomptechnologie kiezen, zeker in combinatie met PV-panelen: voor een warmtepompboiler die op zichzelf functioneert, of voor een warmtepomp die met een boiler warm water produceert.

Langere levertermijnen

Voor warmtepompen moeten men nu rekening houden met levertermijnen van 8 maanden tot een jaar. Voor nieuwe bouwprojecten kunnen deze termijnen op voorhand worden ingecalculeerd zodat de warmtepompen toch nog tijdig kunnen worden geïnstalleerd. De lange levertermijnen kunnen wel voor problemen zorgen voor wie in de winterperiode verhuist of voor wie het toestel plots defect is. Volgens Jan Van Paesschen heeft dit niet zozeer te maken met de productie van de toestellen als dusdanig. Producenten worden zelf geconfronteerd met het wereldwijde tekort aan elektronische componenten en zitten dus met een belangrijke voorraad aan onafgewerkte producten.

Jan Van Paesschen: “Vooral in bestaande woningen komt het erop aan de verschillende alternatieven tegen elkaar te kunnen afwegen. Vandaar het belang om het professioneel advies van een installateur in te winnen. Daarnaast is het belangrijk de installatie door gekwalificeerde vakmensen te laten uitvoeren. Zelf heb ik de nodige inspanningen geleverd om een certificaat van bekwaamheid als installateur van warmtepompen te behalen. Vraag er dus naar. Dat is ook belangrijk om een beroep te kunnen doen op de premies van de Vlaamse overheid.”